25 lat temu odjechał ostatni pośpieszny

24 września 1993 roku po raz ostatni na linię Tłuszcz — Ostrołęka wyjechał pociąg pośpieszny. Słynny pociąg „KURPIE” zatrzymywał się na stacjach: Wyszków, Tłuszcz, Warszawa Wschodnia, Centralna, Zachodnia. Skład wagonów 1 i 2 klasy prowadziła lokomotywa serii EU07 z lokomotywowni Warszawa Odolany. Elektryfikacja linii nr 29 pozwoliła na zastąpienie większości połączeń, bezpośrednimi pociągami do Warszawy, niewymagających przesiadki w Tłuszczu. Kilka miesięcy później uruchomiono również regularne połączenie pośpieszne „KURPIE”. Pociąg jeździł przez 7 lat (1986-1993) co czyni go najdłużej kursującym pociągiem pośpiesznym w historii linii Tłuszcz — Ostrołęka.
Na przestrzeni lat nosił różne numeracje, początkowo 7002, później 70102, a w ostatnich rozkładach 70502. Poniżej prezentuję porównanie czasów przejazdu połączenia w różnych okresach oraz względem pociągów osobowych. Chciałbym zaznaczyć, że obecnie infrastruktura pozwala na uzyskanie lepszych czasów jazdy, niż w tamtym okresie, dlatego umieściłem orientacyjny czas przejazdu, gdyby takowy pociąg jeździł teraz.*

Przykładowe czasy przejazdu dla pociągu pośpiesznego i osobowego.

Epizod wrocławski

Pomiędzy 28 maja 1989 r., a 26 maja 1990 r. pociąg kursował w wydłużonej relacji Ostrołęka — Wrocław Główny 16106 Wrocław Główny — Ostrołęka 61105. Zmianę pamiętają głównie wrocławscy maszyniści, którzy w planie obsługiwali pociąg do samej Ostrołęki.

Skomunikowanie z Łomżą

Druga zmiana rozkładu jazdy 28 maja 1987 roku uwzględniła skomunikowanie w obu kierunkach z pociągami osobowymi do Łomży, a dwa lata później czas na przesiadkę był najkrótszy, co przekładało się na sprawny dojazd.

Aktualizacja informacji: Od 1988 roku do 1991.06.02 relacja pociągu „Kurpie” w obu kierunkach była wydłużona do bezpośrednio Łomży z postojem w Ostrołęce na zmianę lokomotywy. Jest to niedopatrzenie ze względu na słabą jakość rozkładów jazdy i oznaczeń przesiadki. Od 1991.06.03 bezpośrednio tylko z Łomży, a do Łomży z przesiadką w Ostrołęce. Kolejne zmiany rozkładów jazdy, jak poniżej (wydłużanie przesiadek, rozjeżdżanie się skomunikowań).

Wszystko, co dobre kiedyś się kończy

„KURPIE” od połowy 1991 roku zaczął słabnąć pod względem terminów kursowania. Codzienne połączenie kursowało już tylko w poniedziałki, piątki, weekendy i święta. W połowie 1992 roku zlikwidowano pierwszy pociąg z Łomży do Ostrołęki, który zapewniał przejście w pośpieszny do Warszawy. Likwidacja kolei pasażerskiej do Łomży 31 marca 1993 roku początkowo z zastępczą komunikacją autobusową wg mnie dodatkowo uderzyła w sens niektórych połączeń kolejowych. Po zmianie rozkładu 23 maja 1993 roku pośpieszny kursował już tylko w piątki i niedziele. Jak można się domyślić, takie połączenie ma już znaczenie znikome, (jak w przypadku znanego pociągu Ostrołęka — Warszawa Wileńska w weekendy i święta). Kiedy przygotowywałem powyższą analizę, stwierdziłem, że nie sposób nie zgodzić się z powszechną opinią dot. wygaszania kolei w latach dziewięćdziesiątych.

„KURPIE” był ostatnim pociągiem pośpiesznym na linii, który odjechał 25 lat temu. W historii nie było zbyt wiele takich połączeń. Podczas braku przeprawy przez Bug w rozkładzie jazdy na rok 1960 widnieje pociąg z Tłuszcza do Rybienka bez zatrzymania na stacjach pośrednich. W rozkładzie jazdy na rok 1970 widnieje pociąg Ostrołęka — Łódź Fabryczna, który prawdopodobnie od st. Tłuszcz, lub od Warszawy jechał jako pośpieszny. Podobnie Ostrołęka — Poznań Główny pod koniec lat 80., który jechał jako osobowy do Tłuszcza, jako przyspieszony do Warszawy Centralnej i dalej jako pośpieszny do Poznania. Pod koniec lat 80 kursowały także sezonowe pociągi pośpieszne z Olsztyna do Kędzierzyna-Koźla i z Bielska-Białej do OIsztyna z zatrzymaniem w Wyszkowie. Można je znaleźć w RJ 1988/1989 w dziale Archiwum.
14 listopada 2015 roku linię odwiedził pociąg Pielgrzymkowy nr 2 rel. Białystok – Częstochowa Stradom, który z powodu remontów pojechał objazdem przez Małkinię, Ostrołękę, Wyszków, Radzymin, Legionowo i następnego dnia w powrotnej relacji. Był to natomiast jednorazowy przejazd specjalny.

Sieciowy RJ 1986/1987 oraz lato 1993 – pierwszy i ostatni „Kurpia”

Zobacz również dział: Archiwalne rozkłady jazdy